Diergezondheid verbeteren kan anders, dacht Sjouke!

Sjouke speelde ruim drie jaar geleden met de gedachte, het moet toch ook anders kunnen? De diergezondheid moet gewoon op één staan, maar als de reguliere middelen niet meer werken, wat moet ik dan? In dit artikel bespreken wij de zoektocht en het resultaat van Sjouke zijn aanpak.

Minder rangordeproblemen dankzij apart zetten vaarzen

Sjouke Elzinga heeft het goed voor elkaar op melkveebedrijf Elzinga VOF in Onderdendam, Groningen. Het bedrijf dat in 1963 is opgericht door zijn opa en zwager met destijds 36 hectare en 36 melkkoeien, is door de jaren heen doorgegroeid tot het mooie bedrijf dat nu staat. Met ruim 170 melkkoeien en 130 stuks jongvee heeft Sjouke een mooie veestapel rondlopen verdeeld over twee locaties. Op de ene locatie loopt het jongvee en op de andere locatie lopen de melkkoeien en droogstaande koeien. Op de locatie waar de melkkoeien staan, heeft Sjouke de vaarzen apart staan. Volgens Sjouke een enorm voordeel, want op deze manier heerst er volgens hem veel meer rust in de stal. “Alle vaarzen heb ik sinds 2016 apart staan en dit geeft zoveel rust. Niet alleen voor mij, maar helemaal voor de koeien. Je ziet dat er minder rangordeproblemen zijn en er heerst veel meer rust. Een gemiddelde vaars produceert bij mij zelfs al 30 liter. Deze aanpak is echt een aanrader voor elke veehouder die er de ruimte voor heeft”, aldus Sjouke.

Op het bedrijf wordt gemolken met een 2×12 zij aan zij melkstal. De gemiddelde melkproductie ligt op ruim 31 liter met een lactosegehalte van 4,57%, een eiwitgehalte van 3,66% en een vetgehalte van 4,30%. Het bedrijf bezit 125 hectare land waarvan 90 hectare grasland, 15 hectare mais en 20 weidevogelbeheer.

“Het moest anders kunnen, dacht ik”

Sjouke liep ruim drie jaar geleden met de brandende vraag, dat het toch anders moest kunnen. Dieren gezond houden is zijn belangrijkste missie, maar als producten niet meer aanslaan of zijn werking doen, moet je op zoek naar iets anders. “Alweer bijna vier jaar geleden, kwam ik AHV tegen op de beurs in Hardenberg. Ik was toen nog niet bekend met AHV en de werkwijze, dus heb mij daar vooral laten voorlichten. Later dat jaar is er voor het eerst een specialist bij ons langsgekomen en ben ik ermee aan de slag gegaan. Net als in de humane sector zag ik steeds meer resistentie onder onze veestapel. Daarnaast wil ik de DDD graag zo laag mogelijk houden. Ik weet dat het anders kan en daarom ben ik aan de gang gegaan met AHV”, aldus Sjouke.  

Daarnaast geeft Sjouke aan dat het gebruiksgemak ook zeker meespeelt. “Je hoeft nu geen melk meer uit te houden en dat is prettig, zeker als je melkers hebt rondlopen. Het risico dat ik de tank moet leeggooien is nu minder hoog.”

Geen reguliere middelen meer voor uiergezondheid

In het begin is het altijd even aftasten met een nieuw product en een nieuwe werkwijze. Deze periode is bij Elzinga VOF echter allang verstreken. Sjouke heeft een eigen gezondheidsaanpak ontwikkeld. Samen met zijn AHV-specialist Bart Hofsteenge lopen ze altijd even de MPR-resultaten door om te kijken of er nog koeien zijn die aandacht verdienen. “In het begin was het voor mij ook even wennen. Je bent een andere werkwijze gewend. Echter heb ik altijd tegen mijzelf gezegd, als je het gaat proberen, dan moet je het ook goed doen. Anders vind ik niet dat ik kan zeggen of iets werkt of niet.”

Toen Sjouke hierover begon, werden wij natuurlijk erg nieuwsgierig naar de resultaten tot dusver. “De afgelopen twee jaar heb ik geen reguliere middelen meer ingezet voor uitdagingen op het gebied van uiergezondheid. Alle koeien worden aangepakt met AHV oplossingen. Mijn DDD ligt nu dan ook op 0,9.”

Diergezondheid nog beter en eerder aanpakken

Het is al een prachtig resultaat dat Sjouke heeft bereikt, maar dat is voor hem niet voldoende. Hij wil nog eerder en beter sturen op de diergezondheid van zijn koeien. Nu hij gewend is aan de werkwijze van AHV wil hij steeds eerder sturen op aankomende gevallen.

“Ik begrijp ondertussen steeds beter hoe ik de oplossingen het beste kan inzetten. Nu wil ik mijn aandacht steeds meer gaan verschuiven naar aankomende uitdagingen en ze een stap voor zijn. Op dit moment voel ik vooral aan het kwartier. Als deze niet goed aanvoelt, maar de melk is verder nog wel goed, dan geef ik gewoon eerst een Aspi in en zie ik de volgende dag wel weer hoe zij ervoor staat. Bij echte uiergezondheid uitdagingen combineer ik de Aspi met een Extra en/of Quick tablet.”

Driewegkruising zorgt voor stevige basis

We hebben het nu voornamelijk gehad over de uiergezondheid op het bedrijf, maar Sjouke houdt zich met veel meer zaken bezig. Zo is hij de afgelopen jaren fanatiek aan het kruisen met Holstein, Montbéliarde en Deense Roodbont. Hij vond dat de sterkte van het Holsteinras achteruit ging. Een Holstein focust zicht volgens Sjouke op melk geven en cijfert zichzelf soms weg. Sjouke wil hier nu op sturen door een sterk ras te fokken door middel van driewegkruisingen. 

“We zijn altijd wel bezig met de weerstand van koeien en een goede voeding. Je wil gewoon dat alles in de basis goed loopt. Ik ben geen boer die dag en nacht tot in het extreme in de stal rondloopt. Sinds wij ons rantsoen goed op orde hebben en zijn begonnen met driewegkruisen, zien we dat onze veestapel sterker is geworden. Ik hoef veel minder bij te sturen en als ik moet bijsturen, dan kan dat onder andere met de oplossingen van AHV. Natuurlijk heb je nog wel eens een keer dat het niet aanslaat, maar dat is zeker niet meer geworden dan we altijd met de reguliere middelen hadden. Hoe het nu loopt, is gewoon fijn. Ik kan de veestapel goed gezond houden en loop mijzelf en mijn personeel niet over de kop.”

Drenchen bij zware kalving  

Naast de Quick, Extra en Aspi waar Sjouke mee is begonnen, gebruikt hij nu ook de Booster oplossingen. Vanwege het vertrouwen dat hij had opgebouwd met het Uiergezondheid Programma is hij verder gaan kijken. Vooral rondom heftige uiergezondheid uitdagingen en een zware kalving, was Sjouke op zoek naar een goede oplossing. Met de Booster Oplossingen heeft hij die volgens hem gevonden.

“Als veehouder weet je dat een tweelingdracht altijd uitdagingen met zich mee brengt. Ik kreeg toen het advies om deze koe te drenchen met AHV Booster Poeder. Het resultaat was voor mij positief. Nu pas ik dit vaker toe na een tweelingdracht. Je ziet ze dan eigenlijk altijd direct vreten en na een week zie je ze gewoon weer op de normale productielijn zitten. Ze vallen niet meer op in de veestapel, dat is wel het meest opvallende. Drenchen doet in mijn ogen gewoon echt meer, het maakt een verschil.”

AHV-Specialist Bart die aanwezig is bij het gesprek geeft aan dat de invloed van energie vaak onderschat wordt. “Bij een tweelingdracht is het tevens niet alleen energie. Er zaten namelijk twee kalveren in en die zijn er nu uit, dit veroorzaakt een letterlijk gat dat opgevuld moet worden. Anders verhoogd dit de kans op een lebmaagverplaatsing. Het gat opvullen dankzij drenchen (met 1 kg Booster poeder op 20 liter water) en daarna dankzij het vreten is dan ook geen overbodige luxe. Sjouke pakt dit nu erg goed aan en het is fijn om te horen dat deze koeien nu gewoon goed opstarten en geen afwijking vertonen.”

Naast extra energie ook genoeg hydratatie voor melkvee

Dat Sjouke zijn handen niet omdraait voor drenchen blijkt wel als hij één van de eerste AHV Energie Sixpacks in ontvangst neemt. De AHV Booster Pasta is gemakkelijk voor veehouders die zich niet prettig voelen bij het drenchen of wanneer de koe echt niet meer overeind komt. Sjouke geeft echter al snel aan dat hij die niet snel zal gebruiken, want drenchen is volgens hem toch echt het beste. Je geeft de koe dan niet alleen energie, maar ook genoeg hydratatie. Dat heeft ook een positieve invloed op bijvoorbeeld het spoelen en afvoeren van toxines. “Ik heb een half jaar in Amerika gewerkt en daar was drenchen eigenlijk gewoon een standaard protocol. Daar heb ik het drenchen dan ook wel geleerd. Ik drench natuurlijk niet elke koe, maar als ik weet dat ze er baat bij heeft dan drench ik haar.”

De Booster Poeder gebruikt Sjouke ook bij echt zwakke kalveren. Deze kalveren sondeert Sjouke dan twee keer per dag met AHV Booster Poeder (2 liter water en 100 gram booster poeder). “Ik heb kalveren wel eens van heel erg ver gehaald. De Booster geeft zoals de naam al zegt een echte boost aan de kalveren. Ze gaan weer vreten en het sleept ze er doorheen. Soms dien ik nog wat extra Aspi toe om het kalf wat rustiger te krijgen, maar dat is per kalf verschillend.”

Naast de poedervariant maakt Sjouke ook gebruik van de AHV Booster Tablet. Deze zet hij voornamelijk in bij een te grote afwijking in het vet- eiwitgehalte. Vaak is het eenmalig toedienen van de bolus voldoende en ziet hij haar niet meer terugkomen.

Door blijven groeien op het melkveebedrijf

Natuurlijk zijn de resultaten op het gebied van diergezondheid veel waard, maar financieel moet het ook uit kunnen. Als we Sjouke hierna vragen is hij erg duidelijk. “De kosten die ik nu heb vanwege de AHV producten zijn niet gezakt ten opzichte van mijn oude aanpak. Echter het levert meer gemak op en je kan meer melk doorleveren, dus je verdient het wel terug. Ik ben er ook vanaf gestapt om alleen maar te kijken naar wat het kost. Het gaat erom wat het oplevert op basis van diergezondheid en gebruiksgemak.” Als we Sjouke vragen naar de toekomstplannen dan is het eerste wat hij zegt, dat hij hoopt door te kunnen blijven melken met alle veranderende wetgeving in Nederland.

Daarnaast heeft hij het over de bedrijfsovername en het door blijven fokken tot het sterke ras dat hij voor ogen heeft er staat. De basis staat nu erg goed en dat moet zo blijven, geeft Sjouke aan. Wij hopen als AHV een mooie bijdrage te mogen blijven leveren aan de diergezondheid op het melkveebedrijf van Sjouke Elzinga.

AHV Boerderijdag 29 juni

Op woensdag 29 juni 2022 heeft AHV in samenwerking met Sjouke Elzinga een AHV Boerderijdag mogen organiseren. De thema’s Uiergezondheid en Energie & Stofwisseling stonden centraal tijdens deze dag. Hieronder een kleine sfeerimpressie: