Firma Aantjes-Blokhuis: Een stap vooruit met het AHV Koppelgezondheidsplan

In het Zuid-Hollandse Haastrecht bevindt zich melkveehouderij Firma Aantjes-Blokhuis. Op het bedrijf zijn ze AHV-gebruikers van het eerste uur. Martijn en Francesca zetten ondertussen al acht jaar naar tevredenheid AHV-oplossingen in om diergezondheid te verbeteren en te waarborgen. Omdat nagenoeg alle oplossingen al ingezet werden en het thema transitie en vruchtbaarheid van de koeien doorgaans extra aandacht vereiste, besloten ze begin 2024 te starten met het AHV Koppelgezondheidsplan. Dit Koppelgezondheidsplan, ook wel Herd Health Plan (HHP) genoemd, is voor dit bedrijf gericht op transitie en vruchtbaarheid. Naast de gezondheid van de melkkoeien, wordt op het bedrijf een proactief protocol toegepast voor de kalveren, om zo uit te kunnen groeien tot gezond jongvee en uiteindelijk gezonde melkkoeien. We spraken Martijn en Francesca over hun ervaringen en bevindingen tot nu toe.

Geschiedenis van het bedrijf

Het bedrijf met 200 melk- en kalfkoeien wordt met name gerund door Martijn. Direct naast de melkveehouderij zijn 25 camperplaatsen gerealiseerd waar mensen kunnen genieten van het mooie landschap waarin het bedrijf gevestigd is. De melkstal is er op ingericht dat dit bewerkbaar is voor één persoon. Zo worden de koeien gemolken door drie melkrobots van DeLaval en is er een voerrobot van Lely actief in de voergangen. Het fokdoel van het bedrijf is erop ingesteld om sterke en robuuste koeien te fokken die doorgaans minder grote gezondheidsproblemen ervaren. Zo wordt er een driewegkruising toegepast met Zweeds Roodbont, Fleckvieh en Holstein en dit is goed terug te zien in het prachtige bonte gezelschap dat rondloopt in de stal. Het jongvee staat op een andere locatie in de opfok, dit is volledige uitbesteed. Vlak voor de koeien voor het eerst moeten kalven, komen ze terug naar de locatie van Martijn en Francesca.

Kennismaking met AHV

Al sinds het moment dat Martijn startte met het inzetten van de AHV-oplossingen werd hij hierin ondersteund door AHV Adviseur Wim Streefland. Hierdoor zijn de producten en het gebruik ervan inmiddels een standaard routine voor Martijn. “Toen Wim hier voor de eerste keer langs kwam was ik nog wel wat terughoudend. Destijds was ik zelf al opzoek naar een alternatief voor de traditionele middelen, maar het moet wel werkbaar zijn. Er werd al veel geschreven over het moeten verminderen van traditionele middelen, maar de vraag was nog hoe dit waargemaakt kon worden. Toen ik Wim zijn verhaal had aangehoord, kon ik mij daarin vinden, maar ik was er toch nog niet helemaal aan toe.” Toen Wim een jaar later weer een keer langs kwam, is Martijn toch begonnen met het inzetten van AHV-oplossingen. Door zichtbare resultaten en vertrouwen is het gebruik van producten en programma’s steeds verder uitgebouwd en blijft het bedrijf zich ontwikkelen op het gebied van een proactieve gezondheidsaanpak.

Van product inzet naar proactief gezondheidsplan

Op de vraag welke producten er zoal worden ingezet op het bedrijf, antwoordt Martijn: “Welke oplossing gebruiken we eigenlijk niet? Volgens mij zetten wij elk product in. Helemaal in het begin zijn we gestart met de Quick, Extra en Aspi Tablets en pakten we vooral de ‘probleemgevallen’ aan, dus koeien die zichtbaar gezondheidsproblemen ervaarden.” Naarmate AHV meer producten ontwikkelde, werden ook deze nieuwe producten ingezet op het bedrijf. Zo kwam o.a. de Booster Tablet en Booster Powder erbij, waarvan de laatste vaak wordt ingezet om te drenchen. Nu, 8 jaar later, heeft het bedrijf een behoorlijke ontwikkeling doorgemaakt. Door te starten met het Koppelgezondheidsplan Transitie & Vruchtbaarheid maken ze gebruik van de meest proactieve aanpak die AHV te bieden heeft.

Op het gebied van Transitie & Vruchtbaarheid worden de Booster Tablet, Aspi Tablet, Metri Tablet en StartLac Paste of Tablet ingezet. AHV ziet het Koppelgezondheidsplan als de volgende stap in diergezondheid. Het concept van het Koppelgezondheidsplan is om de gehele koppel dezelfde producten toe te dienen op vaste momenten in de lactatie van de koe. Het idee hierachter is dat gezondheidsproblemen voorkomen kunnen worden waardoor de koeien constanter kunnen blijven produceren. Door op de juiste momenten in de lactatiecyclus de koe de juiste ondersteuning te bieden, komt het immuunsysteem van de koe in zijn kracht, waardoor tijdens bepaalde risicomomenten het lichaam sterk genoeg is om echte gezondheidsproblemen te voorkomen.  

De volgende stap in diergezondheid

Het Koppelgezondheidsplan bestaat niet enkel uit het inzetten van de juiste producten op het juiste moment, een ander belangrijk aspect is de intensieve begeleiding; op maat gemaakt voor elk bedrijf. Bij deze begeleiding zijn meerdere personen vanuit AHV betrokken. Voordat er gestart wordt met een Koppelgezondheidsplan vindt er een intake plaats met zowel de vaste AHV-Adviseur van het bedrijf als een HHP-specialist. Hierbij worden doelen opgesteld op het gebied van gezondheid en prestaties van de koppel. De volgende stap is het nemen van monsters voor een risicobeoordeling en het bespreken van de uitslag hiervan. Na dit proces wordt er nogmaals gekeken naar de doelen voordat er gestart wordt met het inzetten van de producten. Na het eerste kwartaal worden de cijfers besproken. Hierin wordt de AHV-Adviseur ondersteunt door een dierenarts van AHV. Het bespreken van de kwartaalcijfers en het bieden van algehele ondersteuning aan de veehouder is een continue proces binnen het AHV Koppelgezondheidsplan.

Omschakeling van werkwijze

Martijn: “Toen we startten met het toepassen van het Koppelgezondheidsplan moesten we wel even wennen. Je moet je draai weer opnieuw vinden met het hele protocol, maar dat is vanzelf weer goed gekomen. Natuurlijk moet je wel wat tijd investeren om alles toe te dienen op de vaste momenten, maar als een koe serieuze gezondheidsproblemen ervaart en op de grond ligt, ben je zo een halve dag kwijt aan die ene koe, met deze aanpak voorkomen we zulke situaties.” Op het moment dat we Martijn en Francesca spreken hebben ze net weer de kwartaalcijfers besproken met hun adviseur Wim en HHP-specialist Marieke Claasen. De afgelopen maand(en) waren er wat uitdagingen op het gebied van weidegang door de wisselende weersopstandigheden. Deze wisselingen hadden natuurlijk invloed op de prestatie van de koeien.

Ondanks deze situatie gaven de cijfers aan dat de koeien, welke al in het HHP meedraaien, geplust hadden in hun melkproductie. De koeien welke nog niet op het HHP staan, bleven daarentegen wat achter in productie. “Het is erg fijn om te zien dat de koeien die diverse oplossingen toegediend hebben gekregen binnen het HHP ,in de plus staan. We hopen in de toekomst een steeds constantere productie en gezondheid te zien zonder grote pieken en dalen. Ook merken we dat de vruchtbaarheid steeds beter wordt door het gebruik van de producten, de baarmoeders van de koeien schonen beter op en dat helpt op het gebied van vruchtbaarheid aanzienlijk. Als alles gewoon goed loopt, de koeien gezond zijn, en goed de droogstand doorkomen, levert dat ook voordeel op voor de kalveren.”

Gezonde kalveren van groot belang voor de toekomst

Dat het loont om koeien proactief te ondersteunen gedurende hun cyclus hebben Martijn en Francesca al meerdere jaren ondervonden. Tegenwoordig hebben ze deze visie ook doorgetrokken naar de kalveren. De zorg voor de kalveren is vooral de verantwoordelijkheid van Francesca en zij zet zich hier intensief voor in. “Vanuit stages die ik deed voor mijn opleiding aan de hogere agrarische school heb ik ervaren dat er vooral veel aandacht naar de melkkoeien gaat en dat de specifieke zorg voor de kalfjes vaak wat achter blijft. Daarom ben ik dat hier geleidelijk gaan oppakken om te kijken hoe we ook de kalfjes optimaal kunnen ondersteunen. Een goede start van je kalveren is ontzettend belangrijk voor de verdere ontwikkeling tot melkkoe en dat begint al bij de biestkwaliteit. Wanneer kalveren in hun jonge leven serieuze gezondheidsproblemen ervaren, behalen ze vaak niet hun volle potentieel als melkkoe.”

Proactieve routine voor de kalveren

Francesca: “Voordat we begonnen met de nieuwe aanpak voor kalveren zag ik dat de dierdagdosering voor de kalfjes best hoog was. Toen ik meer betrokken raakte met de MPR-begeleiding van AHV voor onze melkkoeien raakte in gesprek met Wim en Marieke over producten voor kalveren. Ongeveer twee jaar geleden zijn we gestart met Reco Paste, Aspi en Respi. In het begin was het vooral gericht op de luchtwegen en spijsvertering, maar nu richten wij ons op de algemene gezondheid van de kalveren.” Ongemerkt is Francesca al behoorlijk proactief bezig met een standaard routine voor de kalfjes. “Wanneer het kalf geboren is gebruiken we standaard de QS-Spray op de navel, nadat het kalf de eerste drie dagen biest heeft gehad, starten we met het geven van Calf Start door de melk, twee keer daags voor een periode van 3 weken. Wanneer ze vervolgens naar het strohok gaan, krijgen ze Respi door de melk via de drinkautomaat. Als ze eenmaal van de melk af zijn, geef ik ze Booster Poeder door de brok heen.”

Wanneer we de stal met de strohokken van de kalveren inlopen is duidelijk te zien dat de aanpak van Francesca zijn vruchten afwerpt. De kalveren zijn alert, schoon en rennen levendig met elkaar door de stal. “Wat mij bij de kalveren opvalt, is dat ik de eerste twee weken bijna geen problemen meer heb met de darmgezondheid van de kalveren nu ik gebruik maak van de Calf Start. De eerste weken zijn vaak bepalend voor de rest van hun leven en als dat dan allemaal goed gaat dan ben je gewoon heel blij. Ik stond laatst in het strohok en toen keek ik naar de kalveren en dacht; ze doen het écht super goed! De longgezondheid was eerst echt een probleem hier, maar door het gebruik van de Respi gaat het op dit moment  heel goed, dus daar ben ik erg tevreden over.”

Wensen voor de toekomst

Op de vraag wat voor Martijn en Francesca de drijfveer is om zich te blijven ontwikkelen met AHV in de toekomst antwoorden ze: “Het werken met de producten is helemaal niet moeilijk: Wanneer je het routinematig toepast, zul je het resultaat zien. Daarnaast is het toch ook een stukje arbeidsvreugde wat het oplevert wanneer je maar weinig gezondheidsproblemen ervaart onder je veestapel. Zo hebben wij de afgelopen twee jaar geen serieuze gezondheidsproblemen ervaren onder onze melkkoeien. Bijkomend financieel voordeel is dat we minder melk uit hoeven te houden doordat koeien niet behandeld zijn met traditionele middelen. We gebruiken nagenoeg al geen traditionele middelen meer, maar voor de toekomst hopen we uiteindelijk helemaal zonder te kunnen werken.”