Gezonde veestapel en een leeg whiteboard

Vandaag mochten wij op bezoek komen bij Abe Reitsma in Jannum. Abe runt samen met zijn vader, moeder, vrouw en wat vaste krachten het bedrijf en laat ons zien hoe je op een melkveebedrijf met een grote veestapel ervoor zorgt dat diergezondheid altijd op de eerste plaats blijft staan.

Abe houdt Maatschap J. en A. Reitsma en I. Snijder in Jannum draaiende met zijn vader Jelle, zijn moeder Irma, zijn vrouw Alice en een paar waardevolle vaste krachten. Op het melkveebedrijf lopen op dit moment 280 koeien rond en melken ze met een carrousel melkstal (36 stands). Op het bedrijf doet men aan weidegang en is er 107 hectare grasland tot beschikking. De gemiddelde productie ligt op 30 kg melk per dag.

Het melkveebedrijf zit al langer in de familie en is rond 1980 door zijn opa en zijn broer opgesplitst in twee aparte bedrijven. Vanaf dat moment is Abe zijn vader (Jelle) in het bedrijf gestapt en heeft hij het in 2002 volledig overgenomen. Destijds waren er op het bedrijf ongeveer 170 melkkoeien. Vanwege de toekomstplannen en om de diergezondheid op het bedrijf te verbeteren, heeft Jelle in 2008 besloten de huidige stal te bouwen. In 2015 is zoon Abe in het bedrijf gestapt. Wat blijft hangen na het bezoek is dat Abe ondanks de grootte van de veestapel veel aandacht heeft voor optimale diergezondheid. Hoe hij zorgt voor een gezonde veestapel vertellen wij u graag in dit artikel.  

Diergezondheid en eigen gezondheid altijd op één

Als we het hebben over de huidige situatie van het bedrijf, geeft Abe aan dat hij en zijn vader erg tevreden zijn over de gang van zaken. Met 280 melkkoeien en een productie van 2,7 miljoen, voldoet dit aan het ideale plaatje. Volgens Abe moet je niet altijd groter willen, het belangrijkste is dat je het goed moet kunnen doen. En met goed doen bedoelt Abe, goed doen voor de gezondheid van de dieren en die van jezelf. Elke koe die in de stal loopt, moet gewoon gezond zijn volgens Abe.

Met een groter bedrijf komen er ook andere uitdagingen kijken bij de dagelijkse gang van zaken, bijvoorbeeld goed personeel. Abe is dan ook erg blij met de waardevolle krachten die rondlopen op het melkveebedrijf en spreekt meerdere keren uit hoe belangrijk dit is voor hun bedrijf. “Je kan niet alles zelf zien en moet op je mensen vertrouwen. Als je dan zulke fijne en goede krachten hebt rondlopen, geeft je dat een stuk rust. Het is erg moeilijk in deze periode goed personeel te vinden. We zijn dan ook erg blij met ons huidige team, goede mensen maakt ons bedrijf.”

Resultaat onder aan de streep geeft doorslag

Dat diergezondheid bij de familie hoog in het vaandel staat, dat wordt ons al snel duidelijk. Abe heeft de gezondheid van de dieren goed in het vizier en heeft een eigen gezondheidsaanpak ontwikkeld, welke nog dagelijks wordt bijgeschaafd. Betreft de samenwerking met AHV, begon het allemaal ruim drie jaar geleden. Abe en zijn vader waren nog niet bekend met AHV en in het begin ook wat sceptisch. Uiteindelijk hebben ze Jan Koning (werkzaam bij AHV) de kans gegeven de meerwaarde van de producten te laten inzien. Abe geeft aan in het begin veel naar de prijs te hebben gekeken, maar niet naar wat er uiteindelijk uit voort komt.

“Je bent altijd gewend geweest om te kijken naar wat het kost, dat is echter niet meer de manier waarop ik het aanpak. Hier ben ik dan ook volledig van afgestapt. Tegenwoordig kijk ik naar wat het mij onder aan de streep oplevert, dat is veel waardevoller. Het is heel simpel, de bolussen kosten mij geld maar verdienen dit dubbel en dwars terug. Niet alleen vanwege het feit dat je de melk mag blijven gebruiken en de verlaagde kosten voor de reguliere middelen, maar ook vanwege de verbeterde diergezondheid. Daarnaast staat onze dierenarts ook achter producten, dit geeft ons een goed gevoel.”

Scheelt ons twee koeien in fosfaat

Als we het hebben over de verandering rondom de gezondheidsaanpak komt Abe met een mooi voorbeeld. “Het was wel grappig, afgelopen maand gingen wij de kringloopwijzer invullen. Daar werd met een standaard berekening aangegeven hoeveel kg melk een gemiddelde boer van onze grootte niet mag leveren. Dit vanwege de biestmelk en de melk die niet gebruikt mag worden vanwege het toedienen van reguliere middelen. Volgens mij zat dit uit mijn hoofd op de 54 liter per dag. Toen ik daar met mijn vader naar keek, moesten we lachen. Melk niet mogen leveren, komt bij ons nauwelijks nog voor. Kijk maar naar het whiteboard,” geeft Abe lachend aan.

En inderdaad het whiteboard is momenteel helemaal leeg. Dat is een prachtige prestatie. Abe geeft zelfs aan dat wanneer je naar deze berekening kijkt en naar de gemiddelde productie per koe waar zij momenteel op zitten, het ze twee koeien in het fosfaat scheelt.  

Veel aandacht voor uiergezondheid

Als we verder ingaan op het gebruik van de AHV producten, kijken we eerst naar de uiergezondheid op het bedrijf. Volgens Abe is het een kwestie van aandacht hebben voor je koeien. “Met het melken zie je ze dagelijks voorbijkomen. Als je dan iets ziet, moet je gewoon direct handelen. Als je twee dagen wacht, is het ook gewoon je eigen schuld. Wij proberen er daarom erg kort op te zitten.”

Als Abe de uiergezondheid wil verbeteren bij een koe, dan zet hij hier altijd de AHV Quick Tablet, AHV Extra Tablet en AHV Aspi Tablet voor in. Je kan volgens Abe wel gaan besparen door soms maar één bolus te geven en af te wachten, maar zo wil hij niet werken. Hij stopt liever iets meer geld in de koe, wetende dat het dan vaak ook slechts één keer nodig is. “Ik weet ondertussen dat het werkt, dus ik ga daarom niet moeilijk doen om een bolus meer of minder. Daarnaast verdien ik het ook gemakkelijk terug als ik ziet hoe ze de verdere lactatie doorkomen. En al verdien ik het niet terug, ik wil gewoon dat de koeien het hier goed hebben!”

Het is helaas niet altijd aan de fysieke gesteldheid van een koe te zien of zij aandacht verdient. Dat is dan ook de reden dat Abe werkt met de AHV-app. Deze tool zorgt ervoor dat je op basis van gezondheidswaarden een vroegtijdig advies krijgt om bij te sturen op het gebied van bijvoorbeeld uiergezondheid. “Laatst hadden we een koe die er prima uitzag en een goede productie had, echter uit de analyse van AHV bleek dat op basis van de MPR gegevens de uiergezondheid aandacht nodig had. We hebben toen direct actie ondernomen en waren er daardoor op tijd bij. De koe is nu helemaal gezond en produceert netjes 43 liter. Dit geeft je vertrouwen in de werkwijze en toont aan dat vroegtijdig sturen op diergezondheid zich terugbetaald. De wisselwerking tussen ogen in de stal en de data van AHV werken voor ons perfect!”

Extra aandacht voor tweelingdracht

Omdat de uiergezondheid op het bedrijf al langere tijd goed is, wilde Abe zijn focus meer richten op de transitieperiode en dan vooral rondom het afkalven. Op het melkveebedrijf vroegen vooral de koeien met tweelingdracht om extra aandacht. Als er een tweelingdracht was op het bedrijf wisten ze gewoon dat het voor moeilijkheden ging zorgen en daar wilden ze van af.

“Als wij een tweelingdracht hadden, hield ik mijn hart alweer vast. Vaak was het afkalven een hele uitdaging, laat staan het opschoonproces van de baarmoeder en de opstart aan de lactatie. Ik ben daarom samen met Jan gaan kijken naar een juiste aanpak hiervoor.”

“Vanaf begin dit jaar geven we elke koe met tweelingdracht 14 dagen voor afkalven een Booster product. Dit zodat zij genoeg energie heeft om de geboorte aan te kunnen. Na het afkalven geven we, bij tweelingdracht of niet, altijd direct de AHV Metri Bolus en herhalen dit indien nodig om de 12 uur. De AHV Metri Tablet geven wij om de baarmoedergezondheid te verbeteren. Daarnaast krijgen ze een AHV Milk Start Tablet en koeien die het echt zwaar hebben drenchen we nog met de AHV Booster Poeder. Waar we voorheen bij tweelingdracht 10% resultaat hadden, zitten we nu op 80% positief resultaat. Daar word ik echt heel erg blij van.”

Verbeterde vruchtbaarheid bij tweelingdracht

Dat Abe erg enthousiast is over deze vernieuwde aanpak is ons wel duidelijk, maar ook de resultaten zijn erg positief. Abe laat ons graag een recent voorbeeld zien. “Koe 8257 heeft laatst een tweeling op de wereld gezet. Dankzij ons nieuwe plan van aanpak is de nageboorte er goed afgekomen en de baarmoedergezondheid sterk verbeterd. Ik zag al aan haar dat ze goed in haar vel zat na de kalving en dat werd afgelopen week nog eens bevestigd. Ze liet nu na 37 dagen de tocht zien. Dit bevestigt voor mij alleen maar dat we het op de juiste manier aanpakken. Niet alleen het afkalfproces is dus sterk verbeterd, maar het heeft ook een positief effect op de vruchtbaarheid.”

Het is nu nog wat te vroeg om al heel veel conclusies te trekken, maar Abe gaat zeker door met deze aanpak. Hij geeft aan dat het hem niet alleen verbeterde diergezondheid, minder administratief werk en minder stress oplevert, maar hij verwacht ook zeker dat dit gaat bijdragen aan een verhoogde gemiddelde leeftijd op het bedrijf. 

Een slome koe heb je niks aan

Afgelopen maand (maart 2022) was het qua weer ook een bijzondere maand. We hebben sneeuw gehad, maar ook warme temperaturen van boven de 20 graden. Dit brengt dan ook direct de vraag naar boven hoe Abe inspeelt op de warme periode die er weer aankomt. Hij geeft ons aan dat hij in de warme periode veel waarde hecht aan de Booster producten van AHV. Een slome koe heb je volgens Abe helemaal niks aan en dit moet je te allen tijde zien te voorkomen. “Als ik zie dat een koe wat sloom is of wanneer ik zie dat hij niet genoeg vreet, dan onderneem ik direct actie. Afhankelijk van gezondheidswaarden en het verleden van de koe besluit ik dan welke ondersteuning zij kan gebruiken. Drenchen is soms een werk en doe je liever niet maar die koeien hebben er ook niet voor gekozen om een energietekort te krijgen. Ik pak dan met alle liefde de drenchpomp om ze er bovenop te helpen. Je ziet ze daarna weer snel gaan vreten en daar doe je het uiteindelijk voor.”

We blijven niet stil zitten

Als we kijken naar de toekomst dan hoopt Abe op deze weg door te mogen gaan. Nu de transitieperiode een stuk verbeterd is, wil hij verder kijken naar andere verbeterpunten. Onder andere de AHV Respi heeft zijn aandacht getrokken. Als Jan hem uitlegt hoe je dat het beste kan inzetten, geeft hij aan dit graag te willen gaan proberen voor de verbetering van de longen van de kalveren. Het is mooi om te zien hoe Jan en Abe in de loop der jaren een band hebben opgebouwd. Abe geeft aan het leuk te vinden dat hij meegroeit in het gehele AHV proces.

“Ik weet nog goed dat het in het begin zoeken was voor zowel Jan als mij. Het team van AHV was nog relatief klein en ze waren nog echt aan het doorontwikkelen. Als ik dan zie hoeveel producten en begeleiding ik nu krijg, dan is dat mooi om allemaal mee te maken.”

Jan heeft Abe onlangs meegenomen voor een bezoek aan het kantoor in Zwolle om te laten zien waar al het onderzoek en de productie plaatsvindt. “Het is erg motiverend als je als melkveehouder zo in het proces wordt meegenomen en er ook naar je geluisterd wordt. Het voelt daarom ook echt als een samenwerking waarbij je samen de diergezondheid wil verbeteren. De dieren zijn en blijven altijd op nummer één staan, zolang dat zo prettig hand in hand blijft gaan met AHV zie ik Jan hier nog wel wat jaren over de vloer komen.” Sluit Abe het interview mee af!