Kan een melkkoe het zelf niet oplossen?

Deze keer zijn wij te gast bij Maatschap Bonder uit Ubbena. Bert Bonder zit al meer dan 20 jaar in het bedrijf en zijn werkwijze leek lange tijd de beste, maar toen kwam het besef. Hoe ga ik dit de komende 20 jaar doen? Toen Bert hierover ging nadenken veranderde er drastisch wat zaken op het bedrijf. Benieuwd hoe hij dit heeft aangepakt en hoe AHV hier onderdeel van is geweest?

Geschiedenis Mts. Bonder

Het melkveebedrijf kent zijn oorsprong rond 1960 toen de oma van Bert het bedrijf begon. In 1970 werd het bedrijf overgenomen door zijn vader en neef van zijn vader. Bert kwam daarna vanaf 1999 in beeld en stapte op jonge leeftijd bij het bedrijf in. Aan de ene kant een wens die er al lag, aan de andere kant ook een noodgedwongen stap, omdat het werk voor zijn vader alleen te zwaar werd. “Ik zag mijn vader worstelen met het bedrijf en alles wat erbij kwam kijken. Misschien had ik nog wel door willen studeren, maar de situatie vroeg erom om direct bij het bedrijf in te stappen. En dat heb ik dan ook met alle liefde gedaan”, aldus Bert. In 2012 heeft hij uiteindelijk het bedrijf helemaal overgenomen van zijn vader.

Het is mooi om te zien dat het bedrijf nu al meerdere generaties in de familie zit en het gehele gezin onderdeel uitmaakt van het bedrijf. Naast zijn vrouw, die veel werkzaamheden oppakt op het bedrijf zoals de boekhouding en het begeleiden van de koeien naar de robot, zijn ook zijn zoon en dochter nauw betrokken bij het bedrijf. De kans is groot dat er dus nog een generatie bij gaat komen. “Mijn zoon en dochter hebben allebei een passie voor het bedrijf, mijn zoon soms zelfs wel iets te veel”, lacht Bert. Hij geeft aan dat hij hoopt dat het zijn zoon gegeven is om het bedrijf over te kunnen nemen. Hij hoopt vooral dat de overheid het hem gunt, zo zegt hij zelf heel mooi. Bert begrijpt maar al te goed dat het een uitdaging gaat worden, maar is een positief ingestelde man en zo kijkt hij ook naar deze situatie. “Je moet altijd positief blijven denken, er is altijd een lichtpunt.”

Het moest anders op het melkveebedrijf

Lange tijd leek de werkwijze van Bert dus de enige juiste werkwijze, totdat hij meer ging nadenken over de toekomst. Vanwege een operatie aan zijn pols, en een tweede operatie die dit voorjaar gepland staat, leek deze werkwijze opeens toch niet zo toekomstbestendig als gedacht. “Nog eens 20 jaar elke ochtend vroeg die melkput in dat was geen optie meer voor mij, het is wel goed zo”, geeft Bert aan. Daarbij kwam dat hij ook al steeds vaker zat na te denken over een andere manier om zijn veestapel gezond te houden zonder hiervoor antibiotica te moeten gebruiken. Dit moest volgens hem anders kunnen. “Kijk maar naar ons zelf. Ook wij hebben wel eens iets onder de leden, maar ook wij grijpen niet altijd direct naar andere middelen. Een dier moet in sommige gevallen toch ook zelf iets kunnen doen om uitdagingen op te lossen. Ik wil niet altijd te panisch doen, dat doen wij bij onze eigen gezondheid ook niet”, aldus Bert.

Het eerste bezoek van de AHV Specialist kwam dan ook precies op het juiste moment. Bert was ruim 1,5 jaar geleden net de opties aan het verkennen om zoals hij het zegt; terug te gaan naar de basis. “Andere producten zoals knoflookbolussen had ik ook wel eens geprobeerd, maar daar ben ik wat sceptisch over. Bart onze AHV Specialist had gewoon een goed verhaal met een onderbouwde technologie en daar vertrouwde ik direct op. Als het bij het merendeel van de koeien aanslaat, je zonder wachttijd zit en het op natuurlijke basis is, dan is dat toch super! Helemaal nu de keuze en werking van de reguliere producten afneemt.”

Automatisering en diergezondheid anders aanpakken

Naast een nieuwe aanpak rondom het verbeteren van de diergezondheid moest er ook iets gebeuren om de gezondheid van Bert te verbeteren. De eerste stap richting werkverlichting was voor Bert het aanschaffen van twee melkrobots. Dit zijn uiteindelijk twee DeLaval robots geworden, welke op het moment dat wij het interview afnemen nog maar slechts vijf dagen draaien op het bedrijf. Een mooie eerste stap, maar volgens Bert wel een stap die gepaard gaat met de nodige uitdagingen.

“Het wordt wel echt onderschat hoeveel tijd zo’n ingrijpende verandering van je vraagt als veehouder. En daarnaast moeten ook de koeien nog eens enorm wennen aan deze verandering. Nu na vijf dagen lopen de koeien snel en makkelijk naar de melkrobot en daar verbaas ik mij wel over”, geeft Bert aan die vol trots even via de camera laat zien hoe het er bij de melkrobot aan toe gaat. Volgens hem is het nu de kunst om als melkveehouder de rust te bewaren en erop te vertrouwen dat de koeien zelf de weg wel weten te vinden. Een mooi bruggetje naar de werkwijze met AHV, want volgens Bert vraagt ook dit om een stuk vertrouwen en geduld.

Uiergezondheid aanpakken met Quick, Extra en Aspi

Rondom de uiergezondheid was Bert al een tijdje op zoek naar een oplossing. Bij heftige uiergezondheid uitdagingen, bij een te hoog celgetal maakt hij nu volop gebruik van de AHV-aanpak. Hij is niet terughoudend op het gebied van toediening. Hij geeft altijd direct de AHV Quick Tablet, AHV Extra Tablet en AHV Aspi Liquid. “Vooral de vloeibare Aspi laat echt direct resultaat zien. Soms twijfel ik nog wel eens of het gaat lukken, maar dan voel ik de volgende dag en is het uier toch weer zacht”, geeft Bert aan.

De laatste tijd kijkt Bert ook steeds vaker naar het celgetal op de MPR. Samen met zijn AHV Specialist bekijken ze elke keer de MPR en besluiten ze samen welke koe meerdere producten of alleen de AHV Extra krijgt. De volgende keer als de Specialist langskomt, kijken ze samen naar de behaalde resultaten. “Vaak zie ik de volgende controle al resultaat. Eigenlijk altijd zie je vrijwel altijd binnen 6 a 10 weken een daling en resultaat. De ene koe reageert vlot en de andere duurt wat langer, maar je moet gewoon geduld hebben. Soms vind ik het moeilijk dat je even moet afwachten, maar ik houd mij er wel aan”, aldus Bert.

Bert geeft zelf aan nog wel wat scherper te willen zijn op de vaarzen. “Onze AHV Specialist zegt wel steeds dat we ze moeten aanpakken met de AHV Extra, omdat je bij deze groep sneller resultaat ziet en het ook beter is voor de toekomst van je bedrijf om jonge dieren aandacht te geven. Ze komen dan minder snel terug. Daar heeft hij ook wel gelijk in en moet ik mij nog meer op gaan focussen.”

“De AHV Metri stelt mij wel erg gerust”

Door alle veranderingen op het bedrijf ontstond er wel wat onrust bij Bert. Hij kon niet meer zoveel tijd aan alle facetten besteden, waardoor hij zichzelf extra veiligheid heeft ingekocht, zo zegt hij het zelf. “Het was voor mij in eerste instantie een test, want we hebben niet direct zichtbare uitdagingen rondom het afkalven. Echter wilde ik gewoon een stukje veiligheid inbouwen rondom het afkalven. Het is misschien wel de belangrijkste periode voor een koe dus dit moet gewoon goed gaan. De AHV Metri stelt mij gerust en zorgt er tot nu toe voor dat alle nageboortes er goed afkwamen en de baarmoedergezondheid goed is. Je ziet ook dat ze gewoon beter aan de opstart beginnen”, aldus Bert.

Mocht een koe toch niet helemaal fit zijn of een tweeling op de wereld hebben gebracht, dan ondersteunt Bert ze nog met een Booster product. “Bij degene die ik op deze manier aanpak, zie ik goede resultaten.”

Oraal toedienen beter voor veehouder en koe

“Ik ben een praktische boer. Ik houd niet van te veel poespas. Het moet gewoon simpel zijn en werken.” Bert vindt het daarom ook een groot voordeel dat alle producten eenvoudig oraal toe te dienen zijn. Volgens hem zorgt dit voor veel minder stressvolle situaties voor zowel de koe als de veehouder. “Je hoeft ze niet meer in het selectiehok te zetten. Daarnaast is het ook veel beter voor dierwelzijn. In het uier of in de hals is echt geen pretje voor de dieren. Ze hebben het ook echt wel door als ik weer aankom met een spuit. Dus het is wel heel fijn dat het ook anders kan”, aldus Bert. Hij geeft daarbij wel als kanttekening aan dat de bolus makkelijker is om toe te dienen dan de liquid variant. Echter werkt de liquid variant wel weer sneller en grijpt hij daarom toch vaak naar deze variant van Aspi. Een ander voordeel van de AHV producten is volgens Bert dat je de melk door kan blijven leveren. Vooral nu is dat zeker een doorslaggevend voordeel. “En wat denk je van de kosten van de dierenarts, die zijn ook niet mals. Sinds de samenwerking met AHV zijn mijn kosten aanzienlijk gedaald en is tevens mij DDD verbeterd. Ondanks dat de producten van AHV ook genoeg kosten, houd ik onder aan de streep meer over.”

Uitdagingen voor aankomende jaren

De aankomende periode wil Bert zich graag meer gaan focussen op het onder de knie krijgen van de melkrobots. Daarnaast wil hij wat meer aandacht gaan besteden aan de kalveren en de opfok optimaliseren. “Het drenchen is ook nog iets waar onze AHV Specialist vaak op stuurt, echter doe ik dit nog veel te weinig. Voor de komende periode en dan vooral de zomer wil ik hier toch meer naar gaan kijken.”

Op de vraag of AHV hier bij zal blijven ondersteunen is Bert vrij duidelijk; ja! Volgens hem heeft het werken met AHV veel voordelen met zich meegebracht. “Het is wel belangrijk om de begeleiding vanuit AHV te omarmen. Zelf had ik ook wel zoiets van, weer iemand die elke maand langskomt. Maar tegenwoordig weet ik gewoon dat het wel waardevol en noodzakelijk is, wil je optimaal resultaat behalen. En het hoeft geen uren te zijn, vaak zijn Bart en ik nog geen uur bezig met het bepalen van de aanpak”, sluit Bert het gesprek mee af.