Wanneer spreek je van hittestress, en wat zijn de gevolgen?

Energie is voor een rund erg belangrijk en is de brandstof voor het lichaam. De beschikbare energie wordt verdeeld aan de hand van voorrangsprocessen. Als er te weinig energieopname is of energie wordt toegewezen aan gezondheidsuitdagingen, dan heeft dat gevolgen. Denk hierbij aan verminderde prestaties op het gebied van (melk)productie, groei, vruchtbaarheid, en immuniteit. Bij warme weersomstandigheden is de kans op gezondheidsuitdagingen altijd groter door verminderde energiehuishouding en hittestress. Wij helpen u en uw veestapel graag de warme periodes goed door te komen.

Wanneer spreken we van hittestress?

Elk dier heeft een thermoneutrale zone, het interval van de omgevingstemperatuur waarbinnen het geen extra energie besteedt om de lichaamstemperatuur constant te houden. Voor de koe ligt deze zone tussen de -10 en 22 graden Celsius (°C) (Kempenaar en van Dooren, 2003). Buiten deze thermoneutrale zone verbruiken runderen extra energie om zich actief op te warmen of af te koelen. Dit gaat ten koste van melkproductie, groei, vruchtbaarheid en immuniteit. Lacterende dieren zijn door hun hoge warmteproductie en voeropname veel gevoeliger voor hittestress dan jongvee en vleesvee. Risicodieren bij hoge temperaturen zijn verse koeien, hoogproductieve koeien en droogstaande koeien omdat ze niet in een optimale energiebalans zitten.

Tabel 1. Temperatuur Luchtvochtigheid Index (THI) op basis van de formule zoals gebruikt door Van Laer et al. (2015a) met de drempelwaarde van Zom (2016) waarbij:

groen = geen hittestress, geel = milde hittestress, oranje = hittestress, donkeroranje = ernstige hittestress, rood = dodelijke hittestress.

Hittestress wordt in het algemeen gedefinieerd als een situatie waarbij sprake is van een onbalans tussen de warmteproductie van de koe en de mogelijkheid om deze warmte kwijt te raken aan de omgeving. Dit gebeurt zodra de bovenste kritische temperatuur van de thermoneutrale zone wordt overschreden. Om te bepalen of een klimaatomgeving hittestress kan veroorzaken in koeien wordt gebruikt gemaakt van hittestress indicatoren zoals de Temperatuur Luchtvochtigheid Index (THI), tabel 1. De THI gebruikt de twee belangrijkere parameters, namelijk temperatuur en relatieve luchtvochtigheid, om het effect van het klimaat op de dierrespons te meten (Aggarwal en Upadhyay, 2013).

Melkkoeien ervaren hittestress bij een THI vanaf 68 (Tabel 1), vleesvee bij een THI vanaf 78-80. In Nederland kan met het gematigde klimaat en vrij hoge relatieve vochtigheid bij melkvee al lichte hittestress optreden zodra de omgevingstemperatuur boven de 21°C uitkomt (Timmerman et al., 2018). De THI houdt geen rekening met zonnestraling, afkoeling door wind en duur van de hittelast.

Wat zijn de gevolgen van hittestress voor uw melkkoe?

Koeien kunnen vanaf 20°C al een verminderde voeropname van 10-12% of meer laten zien en als gevolg hiervan daalt de melkproductie (15-40%). Bij een temperatuur boven 18°C is het belangrijk alert te zijn op eventuele gevolgen van hittestress vanwege de grote impact op de algemene gezondheid van het dier. De volgende systemen worden het meest aangetast door hittestress (Timmerman et al., 2018):

• Productie;
• Immuniteit;
• Herkauwfunctie;
• Klauwproblemen;
• Uiergezondheid
• Vruchtbaarheid

Het effect van de warmte is niet altijd direct zichtbaar en het kan soms tot wel tien dagen duren voordat dit effect zichtbaar wordt. Het is daarom belangrijk proactief te handelen tijdens een warme periode. Dit begint met het extra in de gaten houden van het weer en de risicodieren. Op deze manier is het mogelijk tijdig te anticiperen op de energiehuishouding van de koe. Dit stelt de koe in staat beter om te gaan met warme temperaturen zonder dat haar gezondheid en productie te veel in het gedrang komen. We hebben de indicatoren waarmee u rekening moet houden op een rijtje gezet. Deze indicatoren zijn echter afhankelijk van de temperaturen en de geschiedenis van uw koe:

• Voedertijd: We raden een totale voedertijd van 4-9 uur aan.
• Herkauwtijd: We raden een totale herkauwtijd aan van tussen de 4-10 uur.
• Kauwtijd: We raden een totale kauwtijd van ongeveer 16 uur aan.
• Herkauwen: We raden een minimum van 60 herkauwingen aan.

Wat kunnen de AHV producten voor uw koeien doen?

Bij hittestress daalt de voeropname van de koe terwijl ze extra energie nodig hebben om actief af te koelen en de weerstand op peil te houden. Het is daarom heel belangrijk uw koeien te voorzien van extra energie en hun voeropname en herkauwen te stimuleren. Bij verwachte hoge temperaturen, adviseren wij de AHV Booster Powder als topdress te voeren op koppelniveau. Dit om de gezondheid te ondersteunen met extra energie en de kans op een dalende melkgift te voorkomen. De dosering is 50 gram per koe, twee keer per dag. Risicodieren adviseren wij een AHV Booster Tablet, Paste of Powder. Resultaten van onze Booster Tablet zijn terug te vinden in dit onderzoek.

Benieuwd geworden hoe AHV uw koeien kan ondersteunen tijdens warme periodes? Vul het onderstaand formulier in of contacteer uw AHV Specialist voor een vrijblijvend advies.

Bronnen:

• Kempenaar, C., & van Dooren, H. J. C. (2003). Geen koudestress op lagekostenbedrijf. Praktijkkompas. Rundvee, 17(4), 32-33.
• Aggarwal, A., & Upadhyay, R. (2013). Heat stress and animal productivity (Vol. 188). Delhi, India:: Springer.
• Timmerman, M., Van Reenen, K., Holster, H., & Evers, A. (2018). Verkennende studie naar hittestress bij melkvee tijdens weidegang in gematigde klimaatstreken (No. 1117). Wageningen UR Livestock Research.
• Van Laer, E., C. P. H. Moons, B. Ampe, B. Sonck, L. Vandaele, S. De Campeneere, en F. A. M. Tuyttens. 2015a. Effect of summer conditions and shade on behavioural indicators of thermal discomfort in Holstein dairy and Belgian Blue beef cattle on pasture. Animal 9 (9):1536-1546. doi 10.1017/s1751731115000804
• Zom, R. 2016. Heat management strategies on dairy farmsWageningen Livestock Research.

Proactieve ondersteuning rondom energie & stofwisseling

Hieronder tonen wij het protocol dat wij adviseren voor optimale energie & stofwisseling. Door op de foto te klikken krijgt u meer informatie te zien over het product. Echter adviseren wij de producten altijd in een programma te gebruiken voor een optimaal resultaat.

Booster tablet

Booster paste

Booster Powder
Als topdress of als drenchpoeder