Proactieve transitie aanpak levert per dag meer op, maar: “Grootste meerwaarde zie je op langere termijn”
De marges in de melkveehouderij worden krapper. Qua duurzaamheid ligt de sector onder een vergrootglas. Wat kunt u als melkveehouder doen om financieel toch goed te draaien en duurzaam te produceren? Volgens Marco Hoekstra van Animal Health Vision (AHV) is het essentieel de koe zo lang mogelijk mee te laten gaan. “De sleutel hiervoor ligt in de transitie.”
Als Internationaal Productmanager Rundvee bij Animal Health Vision (AHV) heeft Marco Hoekstra de afgelopen jaren de melkveehouderij in diverse landen van de wereld van dichtbij bekeken. Eén van de zaken die hem opvallen is het verschil in structuur tussen melkveebedrijven in bijvoorbeeld Amerika en landen als Nederland en België. “In Amerika heb je grote bedrijven met veel personeel. Daar is veel er op gericht problemen op het gebied van diergezondheid te voorkomen. Dit om gestructureerd te kunnen werken met zo min mogelijk verstoringen. Dit kan daar goed, omdat daar een andere schaalgrootte is. In Nederland en Vlaanderen zie je dat bedrijven meer bij de dag leven.
We vinden dat sommige dingen er nou eenmaal bij horen en handelen daarnaar. Hetzelfde verschil zie ik ook wel tussen de melkveehouderij en de varkenshouderij, waarin wij als AHV ook actief zijn. Bij de varkens is gestructureerd werken gemeengoed. In de melkveehouderij in Nederland en Vlaanderen, waarbij bedrijven steeds groter worden, ga je dat nu ook steeds meer zien. Veehouders gaan meer tijd steken in preventie, om minder tijd kwijt te zijn aan dieren met gezondheidsproblemen en opbrengstverliezen die daarbij komen kijken”, vertelt de Productmanager van het bedrijf dat wereldwijd veehouders ondersteunt in de het optimaliseren van de diergezondheid. Dit met advies en producten die de weerstand op een natuurlijke manier verhogen.
Winst op de langere termijn
Een pro-actieve aanpak van diergezondheid levert op korte termijn meer rendement, beter dierwelzijn en meer arbeidsvreugde op. Maar Hoekstra ziet dat de winst vooral in de langere termijn zit. Als voorbeeld noemt hij preventie van een sterke negatieve energiebalans bij melkkoeien. “Als een koe in de transitiefase tegen een te sterke negatieve energiebalans aanloopt, gaat de lever achteruit. Die gaat nooit meer optimaal functioneren. Een koe die dit eenmaal heeft ervaren, heeft in de volgende lactaties drie keer zoveel kans om opnieuw in een te sterke negatieve energiebalans te belanden. Gevolg: de koe gaat vroegtijdig naar het slachthuis. Nu staat er vaak wel weer een nieuwe vaars klaar, maar mooier was geweest als die koe nog een lactatie extra had kunnen draaien. Een koe heeft gemiddeld tweeënhalve lactatie nodig om break-even te draaien. Dus vanaf dan gaat ze werkelijk geld opleveren. Elke lactatie extra levert dan geld op.” Naast financieel voordeel ziet Hoekstra ook nog andere redenen om koeien langer aan te houden. “Qua duurzaamheid liggen we als sector onder een vergrootglas. We willen laten zien dat we goed voor onze dieren zorgen en de CO2-footprint zo laag mogelijk houden. Zorgen voor een goede diergezondheid, waardoor een dier zo lang mogelijk mee kan gaan is dan essentieel.”
Transitie is key
De transitieperiode is de meest cruciale periode voor een melkkoe. Als een koe goed uit de droogstand komt en de eerste zestig dagen zonder problemen doorkomt, dan is de koe verderop in de lactatie makkelijker te managen. Voor veel bedrijven in Nederland en Vlaanderen is dit echter een flinke uitdaging, weet Hoekstra. “We kunnen de koeien niet allemaal optimaal voeren. De bedrijven zijn te klein om specifieke productiegroepen binnen de droogstand en de lactatie te maken. We hanteren daarom een standaard rantsoen en sturen waar nodig bij met krachtvoer. Dat betekent dat een koe aan het begin van de lactatie de reserves aanspreekt en tegen het eind van de lactatie teveel energie binnenkrijgt, met vervetting als gevolg. Dat geeft weer een sterke negatieve energiebalans, met als gevolg leverschade waardoor de immuniteit daalt. Dan zie je dat zaken als uiergezondheidsproblemen en klauwproblemen eerder de kop opsteken. Dat zijn problemen die je veel werk opleveren en chagrijnige gezichten aan de keukentafel. De transitie goed managen maakt je leven makkelijker.”
Goede opname van calcium en fosfor
Hoekstra weet dat gemiddeld 30 tot 40 procent van onze melkkoeien rond afkalven een subklinisch gebrek aan calcium en fosfor heeft. Op sommige bedrijven loopt dit op tot zestig procent van de koeien. Ongemerkt is dit de eerste aanzet voor typische transitieproblemen. “Calcium en fosfor zijn belangrijk voor een goede spierwerking. De baarmoeder is een orgaan dat hier heel afhankelijk van is. De nageboorte moet er vlot af gaan en de baarmoeder moet vlot opschonen. Een infectie na afkalven kost immuuncellen. En alle energie die de koe daarin stopt, kan ze niet in melkproductie stoppen. Dat kost dus rechtstreeks geld. Voor de spijsvertering is een goede penswerking essentieel. De pens is in feite een grote spier gevuld met micro-organismen. Werkt die spier niet lekker, dan wordt het voer minder goed gekneed en gehusseld, waardoor de vertering minder is.”
Optimale droogstand en goed voeren rond afkalven
Volgens Hoekstra begint een nieuwe lactatie op het moment van droogzetten. “In de droogstand zijn drie dingen heel belangrijk. Als eerste het rantsoen. Dat moet zoveel mogelijk hetzelfde zijn als tijdens de lactatie, maar dan met een lagere energiewaarde. Als je altijd mais voert, kun je dat in de droogstand wel achterwege laten, maar realiseer je dat het na afkalven dan vier tot zes weken duurt voor een koe dit weer optimaal kan verteren. Ten tweede is het belangrijk dat een koe kan bewegen tijdens de droogstand. Er moet voldoende ruimte voor zijn. Die spieren moeten in beweging blijven en niet stil komen te liggen. Niet voor niets gaan zwangere vrouwen dikwijls naar zwangerschapsgymnastiek. Daarnaast is het belangrijk dat de koe zo min mogelijk stress ondervindt tijdens de droogstand en bij afkalven. Belangrijk is dat de koe rustig een plekje kan zoeken en contact kan houden met de koppelgenoten. Dat vergemakkelijkt het afkalven en daar heb je in de lactatie weer profijt van.”
Koe moet het uiteindelijk zelf doen
Om voldoende voedingsstoffen en elementen als calcium en fosfor binnen te krijgen na afkalven, is het essentieel dat de koe snel aan het vreten komt en dat de pens efficiënt werkt. Daarbij is extra aanbod van calcium en fosfor belangrijk. In lijn met de stijgende behoefte aan voedingsstoffen vooraf aan het afkalven heeft AHV de Booster Tablet ontwikkeld, die circa twee weken voor afkalven kan worden toegediend. Dit is een mineraalvoeder in bolusvorm dat ervoor zorgt dat de koe meer wil gaan vreten en de pens efficiënter wordt zodat de koe de extra energiebehoefte kan opnemen via het rantsoen. “De koe gaat dus extra voer opnemen én dat voer wordt ook nog eens beter benut”, vertelt Hoekstra.
Om na het afkalven te zorgen voor de juiste ondersteuning op het gebied van mineralen en energie, adviseert Hoekstra melkveehouders StartLac Paste of StartLac Tablet in te zetten. Dit product zorgt ervoor dat de koe weer snel wil vreten en voorziet haar van snel beschikbare calcium, fosfor en magnesium. Door de calcium pidolaat en actieve vitamine D3 in de StartLac producten worden daarnaast ook de mineralen beter opgenomen vanuit het rantsoen. Daarmee wordt onder andere het risico op melkziekte en een subklinisch calciumtekort verminderd. De energierijke pasta kan direct na afkalven eenmalig worden gegeven. De Tablet wordt direct na afkalven en gegeven en na 12 tot 24 uur nog eentje. “Veehouders die deze producten inzetten zijn er over het algemeen heel enthousiast over. Vaak krijgen we te horen dat de koeien na afkalven veel sneller vreten. En zo hoort het ook. De koe moet het zelf doen en wij kunnen daarbij ondersteunen.” Om de koe direct na afkalven nog meer ondersteuning te geven, tipt Hoekstra melkveehouders ook de Aspi Tablet en de Metri Tablet in te zetten. De Aspi draagt eraan bij dat een koe zich beter voelt en wakkert het immuunsysteem aan. De Metri stimuleert het samentrekken van de baarmoeder, waardoor de nageboorte er gemakkelijker af gaat en de koe beter opschoont. “Maar het begint aan het begin van de droogstand. Als een koe goed kan toewerken naar het afkalfmoment en de start van de lactatie, komt ze makkelijker door de eerste zestig dagen heen. Bovendien heb je meer kans op een vitaler kalf. Die is ook gebaat bij een goede transitie.”
Ons proactieve advies
| BAARMOEDERGEZONDHEID & VRUCHTBAARHEID PROGRAMMA |
1x AHV Booster Tablet
1x AHV StartLac Paste of Tablet
(Tablet na 12- 24 uur herhalen)
1x AHV Aspi Tablet
1x AHV Metri Tablet
1x AHV Booster Tablet
Voor dit programma zijn in deze periode geen AHV producten proactief noodzakelijk
Een vraag voor een AHV-Specialist?
Wilt u bezocht worden door een AHV-Specialist om samen de gezondheid op uw melkveebedrijf te bespreken? Onze AHV Specialist komt graag bij u langs om samen de gezondheid van uw koeien te beoordelen en met een passend koespecifiek advies te komen.
Benelux – Contact Opnemen Adviseur kort
"*" geeft vereiste velden aan
